Teknoloji devi Microsoft, yapay zekanın hızla artan enerji tüketiminin çevresel etkilerini dengelemek için Brezilya’daki Amazon ve Atlantik ormanlarını restore etmeyi amaçlayan büyük bir sürdürülebilirlik hamlesi başlattı. Şirket, doğaya dayalı çözümlerle karbon emisyonlarını azaltmayı hedefleyen bu girişim kapsamında, 200 milyon dolar değerinde karbon kredisi satın alıyor.
Microsoft, Brezilyalı girişim Re.green ile 25 yıl boyunca 3,5 milyon karbon kredisi satın almak için anlaşmaya vardı. Re.green, tarım ve hayvancılık arazilerini geri dönüştürerek yerel ağaç türlerini dikiyor ve projelerini karbon kredileri ile finanse ediyor. Bu anlaşma, doğaya dayalı karbon giderme projelerine yapılan en büyük yatırımlardan biri olarak dikkat çekiyor.
Yapay Zeka ve Artan Karbon Ayak İzi
Bilindiği üzere, yapay zeka teknolojilerinin yükselişi, dev veri merkezlerinde yoğun enerji tüketimine neden oluyor. Microsoft, Google ve Amazon gibi büyük teknoloji şirketleri, karbon nötr olma hedefleri doğrultusunda yenilenebilir enerjiye ve karbon giderme çözümlerine daha fazla yatırım yapıyor. Ancak bu altyapılar hâlâ büyük ölçüde fosil yakıtlardan enerji sağladığı için karbon kredileri, çevresel etkileri azaltmada kritik bir rol oynuyor.
Microsoft’un 2023 yılında 17 milyon ton CO₂ salımı yaptığı tahmin edilirken, bu, 2020 yılına kıyasla %40’lık bir artış anlamına geliyor. Şirket, 2030’a kadar karbon negatif olmayı hedefleyerek hem kendi emisyonlarını düşürmeyi hem de doğa temelli ve teknoloji bazlı karbon giderme projelerine yatırım yapmayı planlıyor.
Doğa Temelli Çözümler vs. Teknoloji Bazlı Karbon Giderme
Microsoft, son yıllarda karbonu yüzyıllar boyunca yeraltında depolayan teknolojilere de yatırım yaptı. Ancak doğa temelli çözümler, biyoçeşitliliği desteklemesi, toprak kalitesini iyileştirmesi ve yerel ekosistemleri yeniden canlandırması açısından büyük önem taşıyor. Ağaçlandırma projeleri iklim krizinin etkileriyle mücadelede kritik bir rol oynasa da, yangın ve kuraklık gibi risklere karşı savunmasız olmaları nedeniyle uzun vadeli karbon tutma kapasitesi sınırlı olabiliyor.
Buna rağmen, doğa bazlı karbon giderme yöntemleri, teknoloji bazlı çözümlere kıyasla çok daha düşük maliyetli. Google, Meta, Microsoft ve Salesforce, 2030’a kadar 20 milyon ton doğa temelli karbon kredisi satın almayı taahhüt etti.
Karbon kredisi piyasası, kredilerin gerçek etkisini doğrulama konusundaki şeffaflık eksikliği ve skandallar nedeniyle eleştiriliyor. Microsoft ve Re.green, Mayıs 2023’te 3 milyon karbon kredisi için benzer bir anlaşma yapmıştı. Ayrıca Microsoft, BTG Pactual Timberland Investment Group ile 8 milyon karbon kredisi alımı konusunda anlaşmaya vardı.
Karbon kredisi fiyatları ise dalgalanıyor. 2023’te bu tür doğa bazlı kredilerin fiyatı ton başına 20 ila 82 dolar arasında değişirken, Microsoft’un yüksek kaliteli doğa temelli karbon giderme projeleri için 50 doların üzerinde ödeme yaptığı belirtiliyor.
Microsoft, yenilenebilir enerji yatırımlarını artırarak ve doğa temelli çözümlerle karbon emisyonlarını dengeleyerek, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmaya çalışıyor. Ancak veri merkezlerinin enerji tüketiminin hızla artması, teknoloji şirketlerini daha radikal emisyon azaltma politikaları geliştirmeye zorluyor. Bu tür doğa bazlı projeler, sadece karbon giderme açısından değil, aynı zamanda orman ekosistemlerinin korunması, su döngüsünün iyileştirilmesi ve biyolojik çeşitliliğin artırılması açısından da kritik önem taşıyor. Microsoft’un bu hamlesi, teknoloji sektörünün sürdürülebilirlik konusunda daha büyük adımlar atması gerektiğinin de bir işareti gibi gözüküyor.