Daha önceki bir bilgi sızıntısında ortaya çıkan yeşil önceliklerin rafa kaldırılması fikri çevrecilerin ve kanun yapıcıların tepkisine yol açmıştı ancak Stratejik Gündem’e ilişkin yeni bir bilgi sızıntısı AB liderlerinin AB’nin iklim eylemi için çaba göstermeye devam etme niyetini ortaya koyuyor.
Euronews tarafından sızdırılan ve 27 Haziran’da Brüksel’de başlamış olan AB liderler zirvesinde kabul edilecek olan üst düzey AB yönlendirici politika belgesi Stratejik Gündem’e göre doğanın restorasyonu, suyun korunması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının artırılması AB’nin bir sonraki kurumsal döngüsünün siyasi öncelikleri arasında yer almaya devam edecek.
AB liderlerinin yol gösterici politika belgesinin önceki sızıntıları, iklim eylemine yapılan atıfların neredeyse tamamen silindiğini ve Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın ana hedeflerinde bir U dönüşüne işaret ettiğini öne sürmüştü, ancak görülen son taslak belge “doğayı korumaya devam etme” ve “ekosistemlerin bozulmasını tersine çevirme” sözü veriyor.
Belgede “AB genelinde su direncini güçlendireceğiz… Canlı kırsal toplulukları destekleyecek ve çiftçilerin gıda tedarik zincirindeki konumunu güçlendireceğiz” ifadeleri yer aldı.
Belge aynı zamanda “enerji dönüşümünü hızlandırma” ve “bol, uygun fiyatlı ve temiz enerji arzını güvence altına alma” niyetini de ortaya koymaktadır.
AB liderlerinin, 17 Haziran’da gayriresmi bir toplantı sırasında yapılan ilk girişimin ardından, AB’nin üst düzey iş kararlarını nihai olarak sonuçlandırmak üzere Brüksel’de bugün başlayan ve yarına kadar sürecek olan AB zirvesi sırasında önümüzdeki beş yıl için Stratejik Gündemi kabul etmeleri bekleniyor.
Nisan ayında çevreciler ve milletvekilleri, AB liderlerinin neredeyse sadece savunma, güvenlik ve rekabetçiliğe odaklanmayı amaçladıklarını belirten Stratejik Gündem’e ilişkin ilk bilgi sızıntılarına öfkelendi. Belge, 6-9 Haziran AB seçimleri öncesinde çiftçilerin tepkisi ve Brüksel’de tekrarlanan protestolar nedeniyle Avrupa Halk Partisi milletvekillerinin özellikle yeşil politikalardan uzaklaşması nedeniyle seçim öncesi hissiyatı yansıtıyordu.
Ancak AB liderlerinin “istikrarlı ve öngörülebilir bir [iş] çerçevesi sağlamayı” ve blok genelinde “net sıfır teknolojiler ve ürünler için üretim kapasitesini arttırmaya yönelik daha destekleyici bir ortam yaratmayı” taahhüt ettikleri son taslak belgede rekabet gücü temel bir ilke olmaya devam etmektedir.
Sızdırılan belgeye göre, “Enerji, su, ulaşım ve iletişim için geniş sınır ötesi altyapıya yatırım yapacağız… Küresel olarak rekabetçi kalmak ve enerji egemenliğimizi artırmak amacıyla adil ve hakkaniyetli bir iklim geçişini takip edeceğiz.”
Belgeye göre, AB liderleri bu hedefe ulaşmak için yatırımları, tüm net sıfır ve düşük karbonlu çözümleri kullanarak iddialı elektrifikasyona ve şebekelere, depolamaya ve ara bağlantılara yatırım yapmaya yönlendirecek.
Brüksel merkezli düşünce kuruluşu Bruegel’in araştırmacıları, bugün yayınlanan bir makaleye göre, karbonsuzlaştırma hedefleri, rekabetçilik ve stratejik özerkliğin 2024-2029 AB kurumsal döngüsü sırasında Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın uygulanmasını destekleyeceğine inanıyor.
Bruegel araştırmacıları, “Bazen birbiriyle çelişen bu hedefler arasında doğru dengeyi kurmak için AB politika yapıcıları Yeşil Mutabakat’ın hem yerel hem de uluslararası yönlerine odaklanmalıdır.” tavsiyesinde bulunuyor.
Araştırmacılar, AB liderlerinin eylemsizlik ya da gecikmeden kaçınarak, üzerinde anlaşmaya varılan iklim planının uygulanmasını sağlamaları gerektiğini belirtirken, yurt dışında ise “rekabet edebilirlik ve stratejik özerklik kaygılarını ele alırken” küresel karbonsuzlaşmayı desteklemek amacıyla “yeni bir yeşil diplomasi ve ortaklıklar stratejisi” oluşturulmasını öneriyor.