Yeni bir rapora göre, rüzgar ve güneş enerjisi 2024 yılının ilk yarısında Avrupa Birliği’nin (AB) elektrik üretiminde rekor bir paya sahip oldu ve ilk kez fosil yakıtları geride bıraktı.
Geçtiğimiz Salı günü yayınlanan enerji düşünce kuruluşu Ember verilerine göre, iki yenilenebilir enerji kaynağı blokun elektriğinin %30’unu oluştururken, gezegeni ısıtan fosil yakıtlar %27’sini oluşturdu ve bu yılın ilk yarısında 2023’ün aynı dönemine kıyasla %17’lik bir düşüş yaşandı. Bu durum, iki yıllık düşüş eğiliminin ardından enerji talebinde %0,7’lik bir toparlanmaya rağmen gerçekleşti ve Ember bu toparlanmanın rüzgar ve güneş tarafından “fazlasıyla karşılandığını” söyledi.
Toplamda rüzgar ve güneş enerjisi 27 AB Üye Devleti’nin 13’ünde fosil yakıt üretimini geçerek Almanya, Belçika, Macaristan ve Hollanda’da ilk kez kilometre taşına ulaştı. Hidroelektrik ve nükleer enerji de dahil olmak üzere tüm düşük karbonlu kaynakların toplamı bu yıl artış gösterdi ve toplam elektrik üretiminin %73’ünü oluşturdu. Buna karşılık, gezegeni ısıtan tüm kaynaklar düşüş gösterdi. Sadece kömür üretimi geçen yılın aynı dönemine kıyasla %24 oranında düştü.
Sonuç olarak Ember, AB’nin bu yıl şimdiye kadarki emisyonlarının 2022’nin ilk yarısına kıyasla %31 daha düşük olduğunu ve bunun da “bu kadar kısa bir süre içinde benzeri görülmemiş bir düşüş” olduğunu söyledi. Ocak ayında Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) AB’deki karbondioksit (CO2) emisyonlarının geçen yıl %8 düştüğünü tespit etti. Bu, 60 yılın en düşük seviyesini ve Covid19 karantinaları ve kısıtlamalarından büyük ölçüde etkilenen 2020’den sonra yıldan yıla en dik ikinci düşüşü ifade ediyor. Araştırma merkezi, düşüşün yarısından fazlasının, başta rüzgâr ve güneş olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklarının hızla yaygınlaşmasının yanı sıra, Ukrayna’daki savaşın yol açtığı ve AB’nin Rusya gibi petrol ülkelerine olan bağımlılığını azaltmaya zorlayan uzun süreli enerji krizi nedeniyle hidroelektrik ve nükleer enerjideki toparlanmadan kaynaklandığını tespit etti.
Ember Kıdemli Enerji ve İklim Veri Analisti Chris Rosslowe, “Tarihi bir değişime tanık oluyoruz ve bu hızla gerçekleşiyor.” dedi. “Eğer Üye Devletler rüzgâr ve güneş enerjisi kullanımında ivmeyi koruyabilirlerse, fosil enerjiye bağımlılıktan kurtuluş gerçek anlamda mümkün olmaya başlayacaktır.”
Isınan Gezegen
Elektrik ve ısı için kömür, doğal gaz ve petrol yakımı, ısıyı atmosferde hapsederek ve Dünya’nın yüzey sıcaklığını yükselterek küresel ısınmanın başlıca etkenleri olan küresel sera gazı (GHG) emisyonlarının tek ve en büyük kaynağıdır. Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler yaşam standartlarını ve ekonomik üretimlerini iyileştirmeyi hedeflerken, küresel fosil yakıt tüketimi son 50 yılda iki kattan fazla artmış olsa da, bilim insanları uzun zamandır fosil yakıt çıkarımı ve tüketiminin azaltılmasının küresel ısınmayı durdurmanın ve yaşanabilir bir geleceği güvence altına almanın tek yolu olduğu konusunda uyarmaktadır.
En ucuz ve en kirli fosil yakıt olan kömür, karbon emisyonlarının en büyük kaynağıdır ve Sanayi Devrimi’nden bu yana küresel ortalama sıcaklıklardaki 1.2C’lik artışın 0.3C’den fazlasından sorumludur. Aynı zamanda hava kirliliğine de büyük katkıda bulunmaktadır.
Avrupa, 1980’lerden bu yana diğer kıtalara kıyasla iki kat daha fazla ısınarak dünyanın en hızlı ısınan kıtası olmuştur. Burada, sıcaklığa bağlı ölümler son yirmi yılda yaklaşık %30 oranında artmıştır. Bu arada, gözlemlenen Avrupa bölgelerinin %94’ünde ısıya bağlı ölümlerin arttığı hesaplanmıştır.
