Güneş Panelleri ve Tarım, Avrupa’nın Enerji Talebinin %68’ini Karşılayabilir
Tarım ve yeşil enerji üretimini birleştirmenin gıda güvenliğini artırabileceği ve çiftçiler için ek gelir sağlayabileceği belirtildi.
Yeni bir araştırmaya göre, aynı arazi üzerinde güneş panelleri kurmak ve tarım yapmak, Çekya, Macaristan, Polonya ve Slovakya'da yenilenebilir elektriği artırmak için bir çözüm olabilir. Bu uygulama, söz konusu ülkelerde bugünkü enerji talebinin %68'ine denk geliyor.
Enerji düşünce kuruluşu Ember'in çalışması, "agri-PV" olarak adlandırılan bu uygulamanın, bölgedeki tarım ve gıda işleme sektörlerinin elektrik ihtiyacını karşılayabileceğini öne sürüyor. Çalışmaya göre, tarım arazilerinin sadece %9'u bu amaçla kullanıldığında yeterli enerji üretilebilir.
İngiltere merkezli STK, bu Orta Avrupa ülkelerinde toplamda 180 GW güneş paneli kurulabileceğini öngörüyor. Bu kapasite, 2030 için belirlenen ulusal enerji planlarındaki hedefin üç katı ve bu ülkelerde şu anda kurulu olan toplam kapasitenin yedi katına denk geliyor.
AB’nin ekilebilir arazisinin %19’unu barındıran Visegrad 4 ülkeleri, buğday, yulaf ve çavdar gibi temel ürünlerin büyük bir kısmını üretiyor. Ancak Ember, dalgalanan gübre fiyatları, sürekli kuraklıklar ve aşırı hava olaylarının bu üretimi tehlikeye atabileceğini belirtti.
Gıda Güvenliği
Analiz, güneş panellerinin kurulmasının, çiftçiler için ek gelir sağlayabileceği gibi, kurak yıllarda su tutma kapasitesini artırabileceğini ve mahsulleri aşırı hava koşullarından koruyabileceğini öne sürdü. Bazı durumlarda, bu uygulama verimi bile artırabilir.
Gölgeyi seven meyve türleri için, üst kısımlarına yerleştirilen agri-PV yapıları, sadece elektriğin %63'ünü üretmekle kalmayıp, aynı zamanda mahsul verimini %16 oranında artırabilir. Bu, geleneksel güneş enerjisi sistemlerine kıyasla hem enerji üretimini artırır hem de tarımsal verimliliği artıran bir çözüm sunar.
Raporun yazarlarından veri analisti Dr. Paweł Czyża, Avrupa'nın giderek daha fazla tehdit altında olduğu bu belirsiz zamanlarda, gıda güvenliğinin ve enerji güvenliğinin kesinlikle hayati önem taşıdığını belirtti.Tarımla birlikte güneş panelleri kurmak, çiftçilerin her iki alana da katkıda bulunmalarına ve işleri istikrarlı ve karlı tutmalarına yardımcı olabilir.
Czyżak, agri-PV'nin tam potansiyelini ortaya çıkarmak için "mevzuat ve destek çerçevelerinin" kritik öneme sahip olduğunu vurguladı. Bu yenilikçi uygulamanın, elektrik şebekesine erişim gibi geleneksel güneş enerjisi sistemlerinin karşılaştığı zorluklarla aynı şekilde karşı karşıya olduğunu belirtti.
Czyżak Çekya dışında incelenen dört ülkenin yalnızca birinin bu alanda hedeflenmiş düzenlemelere sahip olduğunu belirtti.Fransa, Almanya, İtalya ve Hollanda'da, arazilerin hem tarım hem de elektrik üretimi amacıyla ortak kullanımına izin veren düzenlemeler mevcut. Bu düzenlemeler, çiftçilik sübvansiyonlarının kaybedilmesine neden olmadan, agri-PV uygulamalarının yaygınlaşmasına olanak tanıyor. Bu da Avrupa genelinde 200'den fazla agri-PV projesinin hayata geçmesine imkan tanıdı.
Polonya'da, agri-PV ve buğdayı ele alan bir vaka çalışması, hektar başına gelirlerin sadece buğday ekiminden elde edilenlerden on iki kat daha fazla olabileceğini ortaya koydu. Ember, 2024'te geleneksel buğday üretiminin net zararlar getirmesi beklenirken, agri-PV uygulamasının hem elektrik hem de buğday satışlarından hektar başına yıllık 1268 € potansiyel kâr sağlayabileceğini öne sürdü. Bu, geleneksel buğday üretimine kıyasla daha yüksek ve sürdürülebilir bir gelir sağlar.
Ancak çiftçilerin ikna edilmesi gerekebilir. Brüksel merkezli Avrupa Genç Çiftçiler Konseyi (CEJA) genel sekreteri Marion Picot, çiftçiler arasında güneş enerjisinin yaygınlaştırılması konusundaki birincil endişenin, verimli arazilerin güneş panellerine verilmesi ve mahsul yetiştirme olasılığının ortadan kalkması olduğunu belirtti.
Picot, "Solar PV'ler ek gelir kaynakları sağlayabilir, ancak tarım topraklarının ekonomik, sosyal ve çevresel değerini tehlikeye atmamalı. Öncelikle binaların çatılarına veya mahsul ve hayvancılık üretimiyle verimli bir şekilde kombinasyonuna öncelik verilmelidir." dedi.