SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin yayınladığı “Adil Dönüşüm Kapsamında Türkiye İçin Sanayi Politikası Alternatifleri” raporuna göre, Türkiye’nin ekonomik kalkınma ve karbonsuzlaşma hedeflerine ulaşabilmesi için sektör spesifik büyüme veya sadece yeşil/ikiz dönüşüm odaklı politikaların ötesine geçmek gerekiyor. Raporda, sürdürülebilir kalkınma ile uyumlu bir yaklaşım benimseyen ve sanayi, ulaştırma, finans ve ticaret politikalarını içeren ‘Yeni Kapsayıcı Sanayi Paradigması’nın önerildiği belirtiliyor. Bu yaklaşımın Türkiye’nin rekabet gücünü artırırken adil dönüşüm için de güçlü bir potansiyel yaratabileceği vurgulanıyor.
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü, raporda yer alan önerilere dikkat çekerek, sanayi politikasından başlayarak ticaret, ulaşım ve finansman politikalarının yeşil dönüşüm ekseninde yeniden tasarlanması gerektiğini belirtiyor. Güllü, Türkiye’nin enerji yoğunluğu düşük, orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlere odaklanması gerektiğini ifade ediyor. Ayrıca, enerji dönüşümünün sanayinin ve ülkenin kalkınmasındaki önceliklere odaklanması gerektiğini vurguluyor.
Rapora göre Türkiye’nin net sıfır karbon hedefine ulaşabilmesi için enerji kaynaklarının karbonsuzlaşması kadar enerji tüketimindeki artışın da kontrol altına alınması gerekiyor. Sanayi sektörünün enerji tüketimi ve karbon salımındaki büyük payı nedeniyle enerji dönüşümüne öncelik verilmesi gerektiği belirtiliyor. Raporda, Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde sanayinin payının yüzde 35 olduğu ancak bu oranın ürünlerin taşınması ve depolanması gibi faaliyetler de dahil edildiğinde yüzde 50’ye ulaştığı ifade ediliyor.
İmalat sanayinin dönüşümü için raporda öne çıkan öneriler arasında, teknoloji düzeyi yüksek sektörlerin payının artırılması, orta-yüksek ile yüksek teknolojili sektörlerin rekabet gücünün geliştirilmesi ve uluslararası değer zincirlerine entegrasyonun güçlendirilmesi yer alıyor. Ayrıca, temel sektörlerin dönüşümünde toplam katma değer artışına odaklanan politika ve düzenlemelerin geliştirilmesi öneriliyor.
Türkiye’nin yeni sanayi tasarımında, AB ve diğer önemli ticaret partnerlerinin yeşil yeni düzene odaklanan büyüme paradigmasını dikkate alması öneriliyor. Kısa-orta vadeli ve hızlı eyleme geçilmesi gereken Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın da uzun vadeli dönüşüm ihtiyaçları çerçevesinde değerlendirilerek politika geliştirilmesine vurgu yapılıyor.
Raporda, Türkiye için önerilen sanayi politikası strateji seçenekleri şu şekildedir: Yeni Kapsayıcı Sanayi Paradigması, Yeşil Sanayi Stratejisi, İkiz Dönüşüm Stratejisi ve Büyüme Odaklı Sanayi Stratejisi. En bütüncül yaklaşım olarak öne çıkan Yeni Kapsayıcı Sanayi Paradigması, sürdürülebilir kalkınma ile karbonsuzlaşmanın sağlanabilmesi için önerilmektedir.
