Bugün 22 Mart Dünya Su Günü. Peki, biz Dünya insanları yaşamın kaynağı olan suya hak ettiği değeri veriyor muyuz gerçekten?
Dünyamızda sınırlı bir kaynak olan suyun sürdürülebilir şekilde kullanılması, iklim değişikliğiyle mücadelede hayati önem taşıyor. Okyanus ve denizlerin sağlığını korumak, çevrenin sürdürülebilir kalkınma modeline uygun olarak korunması için büyük önem arz ediyor.
Su, yaşamın kaynağıdır. Tüm canlıların varlığını sürdürebilmesi için vazgeçilmez bir unsur olan su, hızla artan dünya nüfusuyla birlikte giderek daha fazla tüketiliyor. 20. yüzyılın başından bu yana tatlı su kullanımı altı kat arttı. Küresel nüfus ise son yüzyılda 1,5 milyardan 7,7 milyarın üzerine çıktı. Bu durum, mevcut su kaynaklarının sürdürülebilir bir şekilde kullanılıp kullanılmadığı sorusunu gündeme getiriyor.
Suyu Sürdürülebilir Kullanıyor muyuz?
Bir su kaynağı, doğanın kendi kendini yenileme hızından daha yavaş tükeniyorsa sürdürülebilir kabul edilebilir. Ancak birçok ülkede su tüketimi, yenilenme hızını aşmış durumda. Özellikle nüfus artışıyla birlikte tarım ve sanayideki su ihtiyacının yükselmesi, su kıtlığı riskini artırıyor.
Su tüketimi açısından kritik seviyeye ulaşan ülkeler arasında Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Suriye, Pakistan ve Libya bulunuyor. Bu ülkelerde su çekim oranları %100’ün üzerine çıkarak sürdürülemez bir seviyeye ulaştı. Bu da ya göl ve nehirlerden fazla miktarda su çekildiği ya da tuzlu suyun arıtılarak içme suyu haline getirildiği anlamına geliyor.
İklim Krizinin Su Kaynaklarına Etkisi
İklim değişikliği, su kaynaklarının azalmasına neden olarak suya erişimi zorlaştırıyor. Küresel ısınmanın yol açtığı aşırı hava olayları — sıcak hava dalgaları, şiddetli yağışlar, fırtınalar, kasırgalar ve tayfunlar — su kıtlığını daha da derinleştiriyor.
Birleşmiş Milletler’in verilerine göre, 2001-2018 yılları arasında meydana gelen doğal afetlerin %74’ü suyla ilgiliydi. Son 20 yılda sel ve kuraklık nedeniyle 3 milyardan fazla insan etkilendi. Küresel Hastalık Yükü Çalışması’na göre, 2019 yılında güvenli içme suyuna erişemeyen 1,23 milyon insan erken yaşta hayatını kaybetti.
Su, tüm yaşamın temel taşı olmaya devam ederken, sürdürülebilir kullanımı büyük bir sınav olarak karşımıza çıkıyor. İklim değişikliği su kaynaklarını giderek tüketse de yeni teknolojiler ve yenilikçi çözümler, suyu sürdürülebilir kalkınmanın merkezine yerleştirmeye yardımcı oluyor.