2005 yılından beri sürdürülebilir şehirler yaratmak için çalışmalar yürüten WRI Türkiye, 12. Yaşanabilir Şehirler Sempozyumu’nu 10 Ekim 2024 tarihinde çevrim içi olarak düzenledi. Kentsel Isı Adasını Yönetmek: Yaşanabilir Şehirler İçin Yenilikçi Çözümler temasıyla gerçekleştirilen sempozyum, kentsel ısı adalarının nedenleri, etkileri ve bu soruna yönelik yenilikçi çözümler üzerine odaklandı.
Kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarından birçok uzmanın bir araya geldiği etkinlik, WRI Türkiye Direktörü Dr. Güneş Cansız’ın açılış konuşmasıyla başladı. Dr. Cansız, konuşmasında kentsel ısı adası etkisinin şehirler üzerinde yarattığı ciddi sonuçlara dikkat çekerek şunları ifade etti:
“Kentsel ısı adası, özellikle yaz aylarında şehirlerin çevrelerindeki kırsal alanlara göre ortalama 1-3 °C daha sıcak olmasına sebep oluyor. Ancak bazı araştırmalar, bu farkın büyük şehirlerde 10 °C’ye kadar çıkabileceğini gösteriyor. İklim değişikliği, bu sorunu daha da ağırlaştırıyor. Ancak bu sorunu yalnızca bir risk olarak değil, bir iklim adaptasyonu fırsatı olarak da görmeliyiz. Kentsel ısı adası için alınacak her önlem, şehirlerin iklim adaptasyonuna da katkı sunacaktır.”
Bu yılki sempozyumda, doğa temelli çözümler ve elektrikli ulaşım gibi sürdürülebilir stratejiler üzerine tartışmalar yapıldı. IFRC Türkiye Delegasyon Başkanı Jessie Thomson ve T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı AB Yatırımları Dairesi Başkanı Dr. Tijen İğci gibi alanında uzman isimler değerli görüşlerini paylaştılar.
IFRC Türkiye Delegasyon Başkanı Jessie Thomson konuşmasında şuna dikkat çekti: “Aşırı sıcaklar, her yıl iklim kaynaklı diğer afetlerden daha fazla insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor ve kentsel alanlarda yaşayanlar bu durumdan en fazla etkilenenler arasında. Özellikle kent yoksulları, bunun yükünü en fazla taşıyan kesim. Bu durum, çoğu zaman medyada yer almıyor ve sessiz bir acil durum olarak kalıyor. Ancak, sıcak hava dalgalarından kaynaklanan ölümler kaçınılmaz değil. Daha iyi planlama, farkındalık yaratma ve veri odaklı erken uyarı sistemleri sayesinde bu ölümler azaltılabilir. Bu kapsamda IFRC, kurumları, toplulukları ve plancıları desteklemek amacıyla hem bugün hem de gelecekte sıcaklık riskini azaltmaya yardımcı olacak “Şehirler için Isı Dalgası Rehberi” adlı bir araç geliştirdi.”
T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı AB Yatırımları Dairesi Başkanı Dr. Tijen İğci ise ulaştırmada yeşil dönüşümü sağlamak üzere Bakanlık tarafından yapılan çalışmaları paylaştı. Sunumda, Türkiye’nin yeşil dönüşüm alanında Avrupa Birliği bağlamında yürüttüğü çalışmaların yasal çerçevesi çizilerek Bakanlık tarafından yapılan uygulamalar hakkında bilgi verildi. Yeşil dönüşüm sürecinde kentsel ulaşım ve elektrikli ulaşım konuları detaylıca ele alındı.
Doğa Temelli Çözümler Projesinin Bölgesel Lansmanı
Sempozyumda ayrıca, Avrupa Birliği tarafından ortak finanse edilen Interreg NEXT Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı desteğiyle yürütülen (NBS-CORES) İklim Kaynaklı Afetlere Karşı Toplum Direncini Artırmak için Doğa Temelli Çözümler Projesi’nin bölgesel lansmanı gerçekleştirildi.
Lansman sırasında doğa temelli çözümler (NBS) ile ilgili küresel çapta uygulama örnekleri sunuldu ve karşılaşılan zorluklar ele alındı. Gürcistan, Türkiye ve Yunanistan merkezli proje ortakları, NBS-CORES projesinin hedeflerini, faaliyetlerini ve beklenen çıktılarını paylaştı. Panelde sınır ötesi iş birliğinin, ortaklıkların ve en iyi uygulamalardan öğrenmenin önemine dikkat çekildi. NBS kavramının birçok bölgede yeni olmasına rağmen, geçmişte bazı uygulamaların bu kapsamda hayata geçirildiği belirtildi. Ayrıca, NBS çözümlerinin kentsel ısı adası etkisini azaltmadaki rolü güncel bilimsel veriler ve örneklerle vurgulandı. Vaka örneklerinden yola çıkarak yerel bağlama uyarlanmış uygulamalarla, şehirlerde kentsel ısı adalarında 2-4 °C arasında düşüş sağlanabileceği ifade edildi.
