Nükleer enerji santrali inşa etmek artık çok daha kolay.
Ya da en azından Başkan Joe Biden’ın 9 Temmuz’da imzaladığı Temiz Enerji İçin Çok Yönlü, Gelişmiş Nükleerin Yaygınlaştırılmasının Hızlandırılması (ADVANCE) Yasası’nın ardındaki umut bu.
Yasa, son birkaç on yılın kurumsal ihmalinden büyük bir düzenleyici değişimi temsil ediyor.
Vogtle 3 nükleer reaktörünün devreye girdiği 2023 yazına kadar ABD yirmi yılı aşkın bir süredir yeni bir ticari nükleer santral inşa etmemişti. Bunu Mart ayında Vogtle 4 takip etti. Buna rağmen Vogtle projeleri yıllarca gecikti ve bütçeyi milyarlarca dolar aştı.
Nükleer Enerji Enstitüsü’nün Baş Nükleer Sorumlusu Doug True, “Bu, temelde oldukça durağan ve küçülen bir sektörü düzenleyen bir kurum,” diyor ve ekliyor: “Dolayısıyla verimlilik kültürlerinin bir parçası değildi.”
Ancak Aralık ayında ABD – diğer 24 ülkeyle birlikte – 2050 yılına kadar küresel olarak “Nükleer Enerjiyi Üç Katına Çıkarma Deklarasyonu”nu imzaladı. Biden yönetimi ayrıca ABD elektrik şebekesinin 2035 yılına kadar net sıfıra ulaşmasını da bir hedef haline getirdi. Nükleer enerji hiç karbondioksit yaymaz.
ADVANCE Yasası, Nükleer Düzenleme Komisyonu’nun (NRC) yeni reaktörlerin ruhsatlandırılmasını ve devreye sokulmasını hızlandırmasını gerektirmektedir. Yasa, NRC’nin mevcut ve gelecekteki nükleer reaktörlerin yönetimini kolaylaştırmakta ve kurumun 18 ay içinde yeni, kolaylaştırılmış bir lisanslama süreci oluşturmasını gerektirmektedir.
True, “Kongre, NRC’nin verimli olmaya odaklanması gerektiğini çok açık bir şekilde ortaya koydu.” dedi. “Yani bu kestirme yollarla ilgili değil. Bürokrasiyi süreçten çıkarmakla ilgili.”
ABD’de şu anda ülke elektriğinin neredeyse yüzde 20’sini üreten 54 nükleer enerji santrali faaliyet gösteriyor. ADVANCE geçmeden önce, bu filoya bir yenisini eklemek isteyenler, bir projeye başlamadan önce izin sürecinin gerçekleşmesini ve resmi olarak tamamlanmasını beklemek zorundaydı. Sonuç olarak, yeni projeler süresiz olarak askıda kalıyordu.
NANO Nuclear Energy’nin kurucusu ve İcra Kurulu Başkanı Jay Yu bir basın açıklamasında, “[ADVANCE Yasası] düzenleyici süreçleri kolaylaştırmayı ve inovasyonun önündeki engelleri azaltarak gelişmiş nükleer reaktörlerin daha hızlı devreye sokulmasını sağlamayı amaçlıyor.” dedi.
İklim ve Enerji Çözümleri Merkezi’nde Enerji Analizi Direktörü olan Doug Vine’a göre ADVANCE Yasası’nın etkisi hemen hissedilmeyecek, ancak bu nükleer reaktör pazarının duracağı anlamına gelmiyor.
“Yeni kamu hizmetleri ve yeni şirketler… [NRC] ile çalışmalarında daha proaktif, daha yineleyici olmalılar” diyen Vine, bu şirketleri nükleer enerjiye yönelik ‘talep düzeyini işaret etmeye’ teşvik etti.
Vine, Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) tarafından oluşturulan nükleer enerji vergi kredilerinin sürekli sıkılaşan bir dizi son tarihe tabi olduğunu vurguladı. IRA, 31 Aralık’tan 2032’ye kadar hizmete girecek projeler için kullanılabilecek farklı krediler oluşturdu. Krediler ayrıca, enerji sektöründen kaynaklanan emisyonların hangi yıl olursa olsun 2022’deki seviyenin yüzde 75’ine düşmesi halinde sona eriyor.
ADVANCE Yasası, lisans alacak ilk reaktör için bir yarışma ile bu zaman darlığını dikkate almaktadır. Ayrıntılar henüz kesinleşmedi, ancak Enerji Bakanlığı potansiyel tazminatın “NRC tarafından çeşitli alanlarda ilk hareket edenler için değerlendirilen toplam maliyetleri” içerebileceğini söyledi.
DOE ayrıca kısa bir süre önce nükleer sektörün elinde sürekli bir yakıt akışı olmasını sağlamak amacıyla yerli uranyum pazarını geliştirmek için 2.7 milyar dolar ayırdı.