Güney Kaliforniya’daki kasırgalar ve Kanada’daki orman yangını dumanlarının New York ve Amerika’nın güneyi üzerinde ürkütücü turuncu gökyüzü yaratmasıyla birlikte geçtiğimiz yaz, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin yeni bir “küresel kaynama” durumu ilan etmesine neden olacak kadar endişe verici sayıda küresel ısınma sonucuna sahne oldu. Yakın zamanda ve özellikle COP28, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılması ve fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yönelik çabaların hızlandırılması çağrısında bulunan kararlı bir ” durum değerlendirmesi ” ile tamamlandı.
İyi niyetler etkili eylemler için bir ön koşul olsa da, birçok kuruluş, karşı karşıya oldukları iklimle ilgili riskleri tam olarak anlamadan işlerinin özünü bozma fikri karşısında şaşkınlık yaşamaktadır. Bütüncül ve tekrarlayan bir iklim dönüşüm planı, net sıfır hedefleri ile etkili net sıfır eylemleri arasındaki açıkları kapatmak için paha biçilmez bir araçtır. İş ve sürdürülebilirlik hedeflerini sorunsuz bir şekilde entegre eden dekarbonizasyon için kapsamlı yol haritaları oluşturmak, birleşik şirket geçiş stratejileri, kurumsal direncin azaltılması ve değişim yönetiminin resmileştirilmesi için kritik öneme sahiptir.
Karmaşık sorunlar dönüştürücü çözümler gerektirir. Karbon ayak izlerini azaltmak isteyen kuruluşlar, değişim istekleriyle ilgisi olmayan engellerle karşılaşmaktadır. Düzenleyici belirsizlikler, dahili raporlama altyapısının eksikliği ve silo halindeki işlevler sürdürülebilirlik liderlerini durdurabilir. Özenli bir iklim geçiş planı, her şeyi kodlayarak, titiz yönetişim yapıları uygulayarak ve iklim risklerini temel iş süreçlerine entegre ederek bu sorunları ele alır.
Güvenilir iklim geçiş planları
İklim geçiş planı, bir kuruluşu iklim biliminin tavsiyeleriyle uyumlu hale getiren, zamana bağlı, ayrıntılı bir yol haritasıdır. Bu planlar bilime dayalıdır, eyleme geçirilebilir ve kuruluşları sorumlu tutar. Bununla birlikte, net sıfır emisyona ulaşmak, “herkese uyan tek bir çözüm” değil, özelleştirilmiş bir yaklaşım gerektiren karmaşık bir zorluktur. Güvenilir bir kurumsal plan, iklimle ilgili hususları iş stratejilerine entegre eder, eylemleri izler, hesap verebilirlik ve şeffaflık sağlar ve paydaşların katılımını sağlar.
İklim geçiş planlamasına duyulan ihtiyacın giderek daha fazla kabul görmesine rağmen, CDP tarafından 2022 yılında yapılan bir çalışma çarpıcı bir gerçeği ortaya koymuştur. Açıklama yapan kuruluşların yüzde 1’inden azının güvenilir iklim geçiş planları vardı, sadece yüzde 13’ü ilerleme kaydetti ve yüzde 35’i iki yıl içinde bir geçiş planı geliştireceklerini bildirdi. Güvenilir geçiş planlaması, belirtilen hedefler ile somut eylemler arasındaki uçurumun kapatılması için elzemdir.
İşte güvenilir bir iklim geçiş planının nasıl oluşturulacağı:
1. Planın temelini oluşturmak için mevcut durumu değerlendirmek
İlk unsur, Kapsam 1, 2 ve 3 emisyonlarını kapsayacak şekilde kuruluşun mevcut çevresel ayak izini ölçmek için metodik bir taslaktır. Analiz aşağıdakileri içerecek, ancak bunlarla sınırlı kalmayacaktır:
Tam sera gazı (GHG) emisyon profili
Tüm emisyon kapsamlarında birincil veri kapsamı ve veri doğrulama
İklim senaryo analizi (CSA) yoluyla iklimle ilgili risklerin (fiziksel ve geçiş riskleri) belirlenmesi
Hem kuruluşun dünya üzerindeki gerçek çevresel/sosyal etkisini hem de şirketin finansal değerini etkileyen iklim risklerini hesaba katan “çifte önemlilik” haritası
Biyoçeşitlilik taraması ve biyoçeşitlilik ayak izi
Kuruluş, GHG Protokolü veya ISO (Uluslararası Standardizasyon Örgütü) muhasebe standartlarına dayalı olarak emisyonları ölçmek için bir yöntem seçecektir. Şirket ayak izini ölçtükten sonra, tanımlanmış bir temel çizgiye ve mevcut açıkların net bir resmine sahip olur; bu da bir kuruluşun değişimi uygulama istekliliği ve becerisinin gerçekçi bir resmini elde etmek için bir değişime hazırlık değerlendirmesine bilgi verecektir.
2. Taahhütte bulunmak, iletişim kurmak, iş birliği yapmak
Bir durum tespiti ile donanmış olan şirket, değişim taahhüdünü resmileştirebilir. En az bunun kadar önemli olan bir diğer husus da, bu belgede taahhütlerin kurum genelinde ve tüm değer zincirinde, her zaman değişen düzenleyici raporlama gerekliliklerine uygun olarak iletilmesine yönelik bir planın yer almasıdır.
Dönüşümün önündeki iç engelleri belirlemek: paydaşların istekliliği, mevcut politika ve prosedürler vb.
Bilime dayalı sağlam emisyon azaltma hedefleri belirleyerek emisyonları bilim doğrultusunda azaltmayı taahhüt etmek
Dekarbonizasyon için ekonomik azaltım seçeneklerinin anlaşılması ve kısa ve orta vadeli odaklanmaya öncelik verilmesi
Kademeli şirket hedeflerini belirlemek
Sürdürülebilirlik ve iklim taahhütlerinizi dahili ve harici olarak iletmek
Bir kuruluşun gerçek bir etki elde edebilmesi için, liderliğin departmanlar arasında karbonsuzlaştırma ve risk yönetimi faaliyetlerinin net bir şekilde önceliklendirilmesi yönünde uyumlaştırılması ve yatırımın öncelikle en önemli ve uygulanabilir alanlara yönlendirilmesinin sağlanması gerekir.
3. Operasyonel hale getirmek: Sürdürülebilirlik ve iş büyümesinin kesiştiği noktada eylem planı
Bir kuruluş karbon azaltma hedeflerini iş hedefleriyle uyumlu bir şekilde tanımladıktan sonra, liderler şeffaf ve gerçekçi eylemlerin ana hatlarını belirlemelidir. Bu faaliyete geçirme planı, iklim riski hazırlığını operasyonel KPI’larla resmileştirir, düzenleyici çerçevelerle uyumlu hale getirir ve değişimlere uyum sağlar.
Ölçüm ve izleme mekanizmaları çok önemlidir:
Kısa ve orta vadeli emisyon azaltım hedeflerini içeren detaylı bir iklim eylem planının geliştirilmesi;
İş öncelikleriyle uyumlu ve tüm emisyon kapsamlarını dikkate alan net sıfır hedefleri için bir karbon dengeleme stratejisi geliştirilmesi;
Etkili kaynak tahsisi için karbonsuzlaştırma ve iklim esnekliği faaliyetleriyle ilişkili mali sonuçların kapsamlı bir şekilde anlaşılması;
Uygulanan varsayımların duyarlılık analizi de dahil olmak üzere, iklim eylem planının uygulanmasının şirket performansı üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi;
Paydaşların becerilerinin artırılması, teşvikler ve şirket kültürü girişimleri de dahil olmak üzere değişim yönetimi programının geliştirilmesi; ve
Dönüşüm hedeflerinizle tutarlılığı sağlamak için değer zinciri, sektör ve meslektaş katılım planlarının gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi. Kapsamlı Kapsam 3 raporlaması, tedarikçilerin sorunsuz veri alışverişini kolaylaştırmak için engelleri azaltmasına bağlıdır.
Planlar istihdamı, toplumları, ekonomileri ve üretim maliyetlerini etkilediği için şeffaflık hayati önem taşımaktadır. Şirketler, karbon kredisi kullanımında şeffaflığı vurgulayarak tüm kapsamlardaki emisyon hedeflerini açıklamalıdır. Karbon denkleştirmelerinin, daha geniş net sıfır stratejisi dahilinde kapsam 1-3 emisyonlarını azaltma çabalarının yerine geçmeyip onları nasıl tamamladığını bildirmek çok önemlidir.
Rekabet avantajı olarak geçiş planlaması
Hem AB hem de Kuzey Amerika düzenleyici kurumları sadece sürdürülebilirlik performansının raporlanmasına yönelik kurallar koymakla kalmıyor, aynı zamanda şirketlerden işletmelerinin iklim geçiş planlarını açıklamalarını isteyen ve ilk etapta gönüllülük esasına dayalı olacak kuralları da açıklıyor. En yakından izlenenlerden biri, uzun zamandır beklenen ve ilkbaharda yürürlüğe girecek olan SEC iklim açıklama kuralıdır. Proaktif bir şekilde erken uyumluluk gösteren geçiş planları geliştirerek kendilerini sürdürülebilirlik liderleri olarak farklılaştırabilir, pazarda rekabet avantajı elde edebilir ve iklimle ilgili risklerin ve fırsatların daha iyi yönetilmesini sağlayabilirler.
Bu dönüştürücü yolculuk, işin merkezinden başlayıp dışarıya doğru uzanan, tedarik zinciriniz ve toplumunuz içinde nasıl faaliyet gösterdiğinizi, iş birliği yaptığınızı ve etkileşimde bulunduğunuzu etkileyen, iş birliğine dayalı bir deneyimdir. Bir şirket ancak dönüşüm planının tamamlanmasının ardından operasyonel KPI’lere göre ilerlemenin izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması da dahil olmak üzere uygulamaya başlamalıdır.
